Η γλώσσα μουν εν τρανόν πράγμα!
Για «την ποντιακήν διάλεκτον» λέγω σας. Εξέρετε ποίαν λέγω σας, άμαν
εφτάτε τη αχαστόμιδες και τη εύκαιρους (Για να μην παρεξηγηθώ,
απευθύνομαι στους δήθεν επαρκείς και μόνον σ’ αυτούς!)
Ποίος επίταζεν σα σχολεία μουν (ασ’ ατοίνς… «συμβούλους» λέγν’ ατουνους) να μη καλατσεύ’νε τα παιδία ‘μουν την γλώσσαν τουν (αοίκα
δουλείας εποίναν ατότε σην Μακεδονίαν, τα πρώτα τα χρόνια ες και
έρθανε τεμέτερον οι ανθρώπ’ ασην Πατρίδαν). Ψευτίας κι λέγω σας!. Η
πεθερά μ’ η Τσόφα ασόν Λευκότοπον και η μάνναμ ασό Χέρσον Κιλκίς και
άλλ’ πολλοί, σο ίδιον συντάουνται... Ο δέσκαλον έλεεν! …”Να μήν ομιλούν
τα ποντιακά τα παιδιά σας, διότι δεν θα γράφουν καλάς εκθέσεις εις τα
νεοελληνικά…”; Αχ αβούτα τα ελλενικά, ντο διαλέκτους και αοίκα
παλαλωσύνας πα έχ’νε; Κι θα μαθίζν’ εμάς ορθά τα ελλενικά…. Για τ’ατόν
και εσόχρεψαμε!
Ερωτώ ατώρα: Πασκειμ εφτάμε το ίδιον λάθος και μαθίζουμε τα Ξένας τα Γλώσσας σα παιδία μουν? (Έν’ και «ξένα»..!).
Ποίος είπεν οτι σην Παλαιλάδαν ελάλναν την “νεοελληνικήν” (ασ’ ατότε,
ντο έρθαν και επάτεσαν τα χώματα τη “ΠΑΤΡΙΔΑΣ” οι πρόσφυες) και κι’
εφέκαναν’ να καλατσεύ’νε τα παιδία μουν την γλώσσαν ντ’ έγνωθαν;
Γιά μ’ ατότε κι’ ελάλναν τα αρβανίτικα με “το δωρικόν το ιδίωμα”, τα
βλάχικα, τα σαρακατσανέικα κλπ; Ο κόσμον πάντα είχεν και έχ’ το ιδίωμα
νατ’. Να καλατσεύ’ ατό ντ’ εμάθανεν σ’ οσπίτ’ν ατ’, α’σην μάνναν και
α’σον κύρ’ν ατ’.
Έπρεπεν να αποστεγάζουμε την έκφραση, όσ’ ας ατοίνς ντο είχαν και
έφεραν κάτ’ το αλλέικον άμα και εντάμαν ελλενικόν (για τ’ εκεινούς,
όπως εκείνοι εγνώριζαν να γαιρεύ'νε;).
Κι ελέπετε οσήμερον ντο “ελλενικά” καλατσεύουμε; “Αργκώ” ,
“γηπεδο..δήθεν” ή “νεοελληνο..φρενο..γκρήκλιςς” λέγν’ ατα …κι’ εξέρω
“πώς”, άμαν Ελλενικά κι’ είναι!!! Κι’ θα επορούν ανάμεσα να συνεύουν τα
γενέας. (Γιά μ’ θα λέτε και εμέν’ Φαλμεράιερ..;)
{Αδά χρειάσκεται μία ΣΗΜ.:Εξέρουμε και ντο λέει ‘μας ο “Έλλην”
Κωστόπουλος , με τον Νακρατζά και τ’ αλλ’ς τοι καλόστοχους!!! Ας εν καλά
και αλοίφνε το βούτουρον σο ψωμίν εμουν! Αμον ατοίνς (τοι τεμέκ
“παραμορφωμένους”), ευτυχώς εξέρουμε ολίγους ντο χρειάσκουντουν
ίλασμαν!! }
Γιά μ’ εγλύτωσεν (ασο νούν ντο κοβαλούνε οι ξυμυτοί αχουλούδες ), η
“Τσακώνικη Διάλεκτος”; Ατέ η χιλιάκλερος ενεσβύεν (και ας είχεν και τ’
αλλάι νατς και τ’ ανθρώπς ατς σουμά σην Πελλοπόνησον)..! Υστερνά έσυραν
και ίναν πατμάν χώμαν απάν’ ατς να μη σκουντουλίζ’ άλλον
“Ελλάδαν”… Γιατί επρέπ’ να χάνουμε οτ’ εποίκαμε με το γαίμαν, τον
πολιτισμόν και τον ιδρώταν εμουν!
Ατώρα εύραν και πουλούνε και την γραικάν’κον την λαλίαν. Ούλ’ πα κάτ’ ευρίκ’νε!
Επεκεί (εμείς οι πατριώτες) θα προσκλαύκουμες με το λέσιμον, να αποθανατώνουμε την γλώσσαν εμουν!
Τεμέτερον οι τρανοί “γλωσσολόγοι” (τη Παλαιλλάδας), κι έξεραν οτ’ η
ποντιακή η γλώσσα έτον: “η αρχαιότερη ομιλούμενη ελληνική
διάλεκτος… στις μέρες μας;”.
Γιά μ’ ενέσπαλαν; Γιά μ’ θαρρείτε οτ’ κι εγνώριζαν;
Γιά μ’ κι εποίκαν αέτς (το ίδιον) και για την Ιστορίαν εμουν; Άμον
την Ιστορίαν τη Πατρίδας, αέτς το ίδιον εποίκαν και με την Γλώσσαν
εμουν.. Έθέκαν ατεν σην άκραν.
Θαρρώ ότ’ κι εξέρτς, βαπτίεεις ατο: “Τούρκικον” (αέτς πουλά..), γιόξα
όντες κι γροικάς ντο καλατσεύ’ και λέει, ονοματίεις ατο: “…Είναι ξένο,
ακαταλαβίστικο!”…(αγανακτάς!) και λές... “Αμάν μ’ αυτήν την γλώσσα, τί
λένε και αυτοί οι…;…!” (σε ύφος υπερφίαλου παντογνώστη και βάλε…) καί
άλλα πολλά που κι’ επορώ …να επορώ και γράφτω... Επουγαλεύτα!…
Ο Διαμαντίδης, εποίκεν εμας να απονουνίζουμε την γλώσσαν εμουν… οσήμερον!
Κι εξέρω πόσον έργεψεν (αμάν… μετανουνίζ’ ατο)! Κι ας λέγνε ήντιαν
θέλνε!… Ας έν καλά και ας ξυπναναστορεί τα μεσέλια και τα ιστορίας τη
γιάγιας ατ’, τη πάππονος και ούλιων των συγγενών ατ’!
ο Αμανάτς ασην Κεπέξαν!
Γλωσσάριν :
‘κι= ουχί , δεν
Αχαστόμιδες=χαζοί, οι έχοντες ανοικτό το στόμα
Εύκαιροι=οι έχοντες «καλόν καιρόν» στο κεφάλι τους
Επιτάζω= διατάζω να εφαρμοστεί
Καλατσεύω=μιλάω
Εποίναν=έκαναν
Τεμέτερον=οι δικοί μας
Συντάουνται=συμφωνούν
Πασκείμ=μήπως
Εφτάμε=κάνουμε
Παλαλωσύνας=τρέλλες
Εσόχρεψαμε=τα μουσκέψαμε
Ελάλναν=ομιλούσαν
Εφέκαναν’=άφηναν
Αοίκα=τέτοια όμοια
Αλλέικον=αλλοιώτικο
Έγνωθαν=εγνώριζαν
Εντάμαν=μαζί
Γαιρεύνε= υπερασπίζονται, προφυλάσσουν
Ανάμεσα=αναμεταξύ τους
Συνεύουν=συνενούνται
Γι μ’=Ή μηπως
Καλόστοχους= ευφυείς,έξυπνοι
Άμον ατοίνς=σαν εκείνους
Ίλασμαν= Ελεημοσύνη
Ξυμυτοί=οι μυτεροί, οιαιχμηροί
Αχουλούδες=οι μυαλωμένοι
Αποστεγάζω=ξεσπιτώνω
Τεμέκ=δήθεν
Χιλιακλερος=η άμοιρη
Ενεσβύεν=σβύστηκε
Τα’ αλλάι νατς=
Σουμά=κοντά
Υστερνά =κατόπιν
Έσυραν=έριξαν
Πατμάν=σωρό
Σκουντουλίζ’=ευωδιάζει με όλα τα αρώματα (μεταφορική η χρήση)
Επεκεί=κατόπιν
Προσκλαύκουμες=θα έλθουμε να κλάψουμε
Λέσιμον= ο λόγος, η μιλιά
Γιόξα όντες κι γροικάς=ή όταν δεν καταλαβαίνεις
Ντο=τι?
Αποθανατώνουμε= σώζουμε
Ενέσπαλαν=εξέχασαν
Επουγαλεύτα=κουράστηκα
Απονουνίζουμε= πολυσκέπτομαι, ξανασκέπτομαι
Μετανουνίζ’ ατο= το ξανασκέπτομαι
Ξυπναναστορεί= ξαναθυμάται
Τα μεσέλια=τα παραμύθια
Ήντιαν θέλνε=ό,τι θέλουν
Έργεψεν=αργοπόρησε
